مقایسه و گزینش روش بهینه تعیین حداقل جریان مورد نیاز زیست محیطی رودخانه ها( مطالعه موردی : رودخانه های غرب مازندران)

این پژوهش به بررسی یکی از مهمترین مسائل مربوط به تنش رودخانه در مواجهه با مصرف کنندگان منابع آب و مخاطرات محیط زیست درون رودخانه پرداخته است. مطالعه موردی بر روی رودخانه کاظم رود (از زیر حوضه های غرب مازندران) صورت گرفت. روش های مورد بررسی مشتمل بر سه دسته هیدرولوژیکی، هیدرولیکی و شبیه ساز زیستگاه است. از مجموعه روش های هیدرولوژیکی دو روش، درصدی از منحنی تداوم جریان(q%95) و روش تنانت(مصوب وزارت نیرو)، به عنوان روش های پر کاربرد در جهان، مورد استفاده در این تحقیق است. با تحلیل های آماری بر روی سری زمانی جریان مشخص شد که روش تنانت دارای ضعف های اساسی در ارائه حداقل جریان زیست محیطی است. روش q%95 علیرغم توانایی در برخی از ماه های سال در ماه های بحرانی، کارایی مقبولی ندارد. از مجموعه روش های هیدرولیکی، روش محیط خیس شده با دو راهکار متفاوت شیب منحنی و حداکثر انحنا، مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد روش شیب منحنی، جریاناتی را پیشنهاد می کند که از توان رودخانه خارج است اما روش حداکثر انحنا جواب های معقولی ارائه داد و در مناطقی که مطالعات زیست شناسی ضعیف می باشد می تواند یک گزینه مناسبی نسبت به روش های هیدرولوژیکی باشد. اما این روش به خاطر تک نرخی بودن، انعطاف پذیری بسیار محدودی در مواجهه با مصرف کنندگان دارد. روش های شبیه ساززیستگاه به عنوان رویکرد ی مقبول در جهان، با پیش شرط اولیه ی حداقل عمق و سرعت مورد نیاز گونه ی هدف، حداقل جریاناتی را پیشنهاد می دهد که در برخی از ماه های سال تأمین آن، خارج از توان رودخانه است. در نهایت با توسعه روشی که سعی در حفظ پارامترهای حیاتی رودخانه دارد، کوشش شد تا الگوریتمی ساده ولی دقیق تر از روشهای هیدرولوژیکی بدست آید که با حداقل داده، حداقل جریان را ارائه دهد. این روش ترکیبی، توانائی پوشش برخی از ضعف های روش های مختلفی که عنوان شد را دارا است.